Remont zabytkowych Kamienice Gąski i Esterki w Radomiu

Czas powstania obiektu: XVII wiek (Dom Esterki odbudowany w I. 50. XX w na starych fundamentach)

Projektant obiektu: nieznany (autorami odbudowy Domu Esterki byli: Franciszek Okowiński i Marian Majewski, wnętrza zaprojektował Alfons Pinno)

Opis obiektu: Dom Gąski - jednopiętrowy, trójosiowym z sienią z boki i jednobiegową klatką schodową, fasada z barokowym wolutowym szczytem, rozczłonkowanymi pilasterkami, o dwóch kondygnacjach, zwieńczonym trójkątnie. Dom Esterki - jednopiętrowy, czteroosiowy, podpiwniczony, z jednobiegową klatką schodową, fasada z barokowym wolutowym szczytem zwieńczonym trójkątnie.

Historia obiektu: Dom Gąski wystawił rajca miejski Stanisław Gąska. Według tradycji kwaterował w nim dwukrotnie król szwedzki Karol X Gustaw, pod koniec XVIII wieku mieściła się w nim apteka Christiana Valentino, zaś pod koniec XIX wieku skład piwa. Po II wojnie światowej przeszedł w ręce państwa. W roku 1954 został gruntownie wyremontowany i zaadoptowany do celów wystawienniczych. Dom Esterki uważany jest za jeden z najstarszych murowanych budynków mieszkalnych w Radomiu. Wystawiony został przez mieszczanina radomskiego Ignacego Gaczkowskiego. Miejscowa tradycja powstanie kamienicy wiąże w czasami Kazimierza Wielkiego i jego kochanki pochodzenia żydowskiego - Esterki. Właśnie w tej kamienicy miała zamieszkiwać, kiedy król przebywał w Radomiu, a na schadzki przychodziły do niej podziemnym przejściem pod Rynkiem z zamku. W czasie okupacji niemieckiej rozebrano do piwnic. W latach 50. XX wieku odbudowany z pieniędzy Społecznego Funduszu Odbudowy Stolicy (informuje o tym kamienna tablica na fasadzie frontowej). Odbudowana kamienica nie jest wierną kopią swojej poprzedniczki, swoim wyglądem nawiązuje do Domu Gąski. Wnętrze zaadaptowano na potrzeby wystawiennicze. W odbudowanej kamienicy siedzibę znalazło Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych (pierwsze tego typu w powojennej Polsce), słynące z organizacji Salonów Zimowych - wystaw sztuki współczesnej. W latach 1975-1990 swoją siedzibę w obu kamienicach miało Biuro Wystaw Artystycznych. Po jego likwidacji zarząd nad kamieniczkami sprawuje Muzeum im. Jacka Malczewskiego. W latach 1990-2018 mieściło się w Domach Gąski i Esterki - muzeum Sztuki Współczesnej, obecnie jego zbiory zostały przeniesione do Mazowieckiego Centrum Sztuki Współczesnej "Elektrownia".

Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu otrzymało dotacje ze środków budżetu Województwa Mazowieckiego na realizację w latach 2018-2021 zadania pn.: "Modernizacja i adaptacja zabytkowych kamienic Gąski i Esterki na potrzeby utworzenia stałej wystawy archeologiczno-historycznej" w kwocie: 7 983 616,08 zł.
Zadanie obejmowało modernizację i adaptację zabytkowych kamienic Gąski i Esterki. W ramach robót zostały wykonane roboty budowlano-montażowe, instalacyjne - sanitarne i elektryczne, objęte kompleksowym nadzorem autorskim, inwestorskim i konserwatorskim. Przeprowadzona została konserwacja zabytkowych mebli oraz obiektów archeologicznych. Modernizacja zabytkowych kamienic Gąski i Esterki będzie miała na celu utworzenie w budynkach stałej wystawy pt.: "Muzeum Historii Radomia" prezentującej miasto dzieje grodu nad Mleczną od X wieku do 1945 roku w nieznanym dotychczas zakresie